Overtrad de gemeente Hellevoetsluis de Wet Markt & Overheid?
De Autoriteit Consument & Markt (hierna: ACM) ontving op 1 juli 2014 een tip over de exploitatie van een jachthaven door de gemeente Hellevoetsluis. De gemeente hanteerde volgens die tip te lage tarieven voor de ligplaatsen in een jachthaven. Hierdoor werden volgens de tipgever nabijgelegen concurrerende (particuliere) jachthavens benadeeld. Naar aanleiding van die tip heeft de ACM onderzoek gedaan naar de tariefstelling van de gemeentelijke ligplaatsen. Uitkomst van dit onderzoek was dat die tariefstelling in strijd was met de Wet Markt & Overheid.
De Wet Markt & Overheid
Een gemeente mag producten en diensten aanbieden aan consumenten voor commerciële doeleinden, mits zij daarbij voldoen aan bepaalde gedragsregels houden. Deze gedragsregels zijn opgenomen in de Wet Markt & Overheid. Het doel van deze wet is om concurrentievervalsing door overheden te voorkomen. Hierover schreven we al eerder een artikel.
Exploitatie jachthaven en de Wet Markt & Overheid
Zoals we in de inleiding van dit artikel al aangaven exploiteert de gemeente Hellevoetsluis ligplaatsen in een jachthaven. Net zoals veel andere gemeenten dat doen. Op deze activiteit is de Wet Markt & Overheid van toepassing. Er is namelijk sprake van een bestuursorgaan die een economische activiteit verricht. We lichten dit nader toe.
Bestuursorgaan
De Wet Markt & Overheid heeft betrekking op economische activiteiten die worden verricht door een bestuursorgaan. De ligplaatsen werden door de gemeente Hellevoetsluis geëxploiteerd. De tarieven voor de ligplaatsen waren vastgesteld door het college van de gemeente Hellevoetsluis. Door een bestuursorgaan dus.
Economische activiteit
Onder economische activiteiten wordt in de Wet Markt & Overheid verstaan: “elke activiteit die bestaat in het aanbieden van goederen en diensten op een bepaalde markt”. Daarbij zijn dus de aard en het doel van de activiteit van belang. In de zaak van de gemeente Hellevoetsluis moest de ACM beoordelen of er bij het exploiteren van een jachthaven sprake was van een overheidstaak of van handelen naar commerciële aard (economische activiteit). Volgens de ACM is het aanbieden van ligplaatsen geen overheidstaak, maar een economische activiteit waarop dus in beginsel de Wet Markt & Overheid van toepassing is.
Uitzonderingsbepalingen
De Wet Markt & Overheid kent enkele uitzonderingen. Deze zijn echter niet van toepassing op het aanbieden van ligplaatsen door de gemeente Hellevoetsluis.
Overgangstermijn
Op 1 juli 2012 is de Wet Markt & Overheid in werking getreden. Op basis van deze wet gold een overgangstermijn tot 1 juli 2014 voor economische activiteiten die al voor 1 juli 2012 werden verricht. De gemeente Hellevoetsluis exploiteerde de ligplaatsen al vóór 1 juli 2012 en dus was de overgangstermijn van toepassing. Volgens de ACM houdt dat in dat vanaf 1 juli 2014 de Wet Markt & Overheid van toepassing was op de exploitatie van de ligplaatsen.
Conclusie
Op exploitatie van ligplaatsen in een jachthaven zoals die van de gemeente Hellevoetsluis is de Wet Markt & Overheid sinds 1 juli 2014 van toepassing.
De plicht tot integrale kostendoorberekening
Omdat de Wet Markt & Overheid van toepassing was, gold dus voor de gemeente Hellevoetsluis de verplichting om de integrale kosten door te berekenen (gedragsregel 1). Uit het onderzoek van de ACM kwam naar voren dat de integrale kosten van de ligplaatsen niet werden weergegeven op de exploitatiebegroting. Ook concludeerde de ACM dat de liggelden die de gemeente in 2014 en 2015 hanteerde niet de integrale kosten van de exploitatie daarvan dekten. Zo rekende de gemeente de (grond)waarde van de ligplaatsen niet mee.
Daarnaast verrekende de gemeente kosten voor onderhoud van kades en sluizen, het uitbaggeren van de haven en het bedienen van de bruggen en sluizen niet met de tarieven voor de ligplaatsen. Dit terwijl de gemeente daartoe wel al sinds 1 juli 2014 verplicht was. De daadwerkelijke kosten lagen volgens de ACM dus hoger dan door de gemeente weergegeven en doorberekend. Hierdoor subsidieerde de gemeente haar eigen jachthaven en was sprake van oneerlijke concurrentie.
Strijd met de Wet Markt & Overheid en dan?
In de zaak van de gemeente Hellevoetsluis kwam de ACM dus terecht tot de conclusie dat de gemeente in strijd met de Wet Markt & Overheid handelde. De ACM heeft daarom besloten dat de gemeente Hellevoetsluis de tarieven moet aanpassen. Helaas heeft de ACM daarbij niet aangegeven binnen welke termijn dat moet gebeuren.
Recent geplaatst in de kennisbank
Geen toevoeging
Denkt u in aanmerking te komen voor gefinancierde rechtsbijstand (toevoeging) of denkt u daar recht op te hebben, dan verwijzen wij u graag door naar Het Juridisch Loket. Wij zijn namelijk niet aangesloten bij de raad van rechtsbijstand als kantoor dat deze toevoegingen mag doen.