Mogen aannemers zomaar meerwerk in rekening brengen?
Stel, u hebt samen met een collega een offerte opgesteld voor het verrichten van verbouwings- en schilderswerkzaamheden. De kosten voor die verbouwingswerkzaamheden bedragen € 1.639,00 en de kosten voor het schilderwerk € 6.515,00. Vervolgens heeft uw opdrachtgever deze offerte ‘voor akkoord’ getekend. Na afronding van het schilderwerk stuurt u voor deze werkzaamheden alvast de factuur en deze wordt ook netjes door uw opdrachtgever voldaan. De factuur voor de verbouwingswerkzaamheden en het meerwerk wilt u later versturen en dat hebt u ook netjes op de factuur vermeldt. Immers daarop staat onderaan de volgende tekst: ‘De afrekening voor de bouwkundige werkzaamheden en voor het meerwerk volgt.’ Na afronding van de overige werkzaamheden stuurt u uw opdrachtgever de volgende factuur. Deze factuur bedraagt € 5.019,00. Uit de specificatie blijkt dat daarin is inbegrepen € 3.380,00 aan meerwerk. Wat vindt u? Is uw opdrachtgever verplicht dat bedrag aan meerwerk te betalen?
Weigering betaling
Het hierboven beschreven voorbeeld is een voorbeeld uit de praktijk. In die zaak weigerde de opdrachtgever het bedrag van het meerwerk te betalen. Dit had hij nooit zo besproken met de aannemer. Ook was hij van mening dat het bedrag van het meerwerk niet in verhouding stond met het overeengekomen offertebedrag. Volgens de specificatie bedroegen de kosten van het meerwerk meer dan het dubbele dan het bedrag dat oorspronkelijk was overeengekomen. Volgens de aannemer was het echter gebruikelijk dat de kosten voor het meerwerk betaald worden. Meerwerk komt in de bouwsector immers vaak voor. Ook stelde hij dat de opdrachtgever door het meerwerk was ‘verrijkt’. Het huis van de opdrachtgever was volgens hem door het meerwerk meer waard geworden. Alleen daarom al moest de opdrachtgever het meerwerk volgens de aannemer betalen, want anders zou de opdrachtgever ‘onrechtmatig zijn verrijkt’.
Geen opdracht
Het is inderdaad gebruikelijk dat bij bouw- en verbouwingsprojecten meerwerk in rekening wordt gebracht. Deze kosten moeten echter wel in redelijke verhouding staan met de aanneemsom. Over het algemeen beschouwt de rechter een marge van maximaal 10% als redelijk. In het geval van het hierboven beschreven voorbeeld zou meerwerk voor een bedrag van maximaal € 164,00 dus acceptabel zijn. Daar zat de aannemer dus ruim boven. Absoluut niet acceptabel of redelijk dus.
Een ander punt dat de aannemer in het voorbeeld niet hielp, is het feit dat uit de wet een informatieplicht voor de aannemer volgt. Een aannemer kan dus alleen betaling van meerwerk vorderen als hij de opdrachtgever op tijd heeft gewezen op de noodzaak van de prijsverhoging als gevolg van dat meerwerk. Dit is slechts anders als de aannemer kan bewijzen dat de opdrachtgever die noodzaak uit zichzelf had moeten begrijpen. Als de opdrachtgever dus had moeten begrijpen dat het meerwerk noodzakelijk was en dat dit uiteraard meer kosten tot gevolg zou hebben.
In het voorbeeld stond voorop dat de opdrachtgever nooit zwart-op-wit opdracht had gegeven voor het meerwerk. Daarover was niet gesproken. De aannemer kon daardoor niet aantonen dat de opdrachtgever de noodzaak daarvan had moeten begrijpen. Daarbij was het hof niet van mening dat de opdrachtgever ‘ongerechtvaardigd was verrijkt’. Dat wordt overigens ook niet snel aangenomen. Meerwerk wordt dan opgedrongen zonder dat daarvoor toestemming voor is verleend. Dat is uiteraard niet de bedoeling. Daarom oordeelde het hof op 28 april 2016 dat de opdrachtgever de kosten voor het meerwerk niet hoefde te voldoen. Bovendien werd de aannemer veroordeeld in de proceskosten.
Tips
Voor de aannemer in het voorbeeld was het een dure les. Hij had immers behoorlijk wat meerwerk verricht zonder dat hij daarvoor betaald had gekregen. Waarschijnlijk vergeet hij het nooit meer: vraag altijd een (schriftelijke) bevestiging op meerwerk en geef vooraf duidelijk aan wat dat meerwerk gaat kosten. Waarschuw in ieder geval als de meerwerkkosten boven de 10% van het offertebedrag uitkomen.
De opdrachtgever kwam goed weg uit het voorbeeld. In zijn geval had hij meer voor het oorspronkelijk overeengekomen bedrag. Toch is het ook voor een opdrachtgever erg belangrijk om altijd ‘de vinger aan de pols te houden’. Hou altijd in de gaten wat er gebeurt en waarvoor opdracht is verleend.
Recent geplaatst in de kennisbank
Geen toevoeging
Denkt u in aanmerking te komen voor gefinancierde rechtsbijstand (toevoeging) of denkt u daar recht op te hebben, dan verwijzen wij u graag door naar Het Juridisch Loket. Wij zijn namelijk niet aangesloten bij de raad van rechtsbijstand als kantoor dat deze toevoegingen mag doen.